Chọi gà hay đá gà truyền thống là trò chơi dân gian được lưu truyền qua ngàn đời nay. Bộ môn không chỉ là thú vui tao nhã của những người đam mê về những giống gà mạnh mẽ. Đây còn là biểu hiện của tinh thần thượng võ ở những lễ hội dân gian, đặc biệt là vào những dịp tết đến, xuân về.
Giới thiệu về đá gà truyền thống tại Việt Nam
Đá gà truyền thống hay đá gà nòi là bộ môn đã có từ rất sớm tại Việt Nam. Từ thời Vua Hùng, trò chơi đã trở thành thú vui của các vùng quê tại Bắc Bộ. Đá gà gắn liền với cuộc sống của người dân, xuất hiện nhiều trong truyền thuyết thơ ca. Đây như một nét đẹp của dân tộc, phản ánh đời sống tinh thần mạnh mẽ và phong phú.
Cho tới thời đại nhà Lý, nhà Trần, những lễ hội chọi gà lớn đã được diễn ra. Dịp này thu hút được lượng lớn người quan tâm và cho chiến kê của mình thi đấu. Sau hàng thế kỷ, cho tới hiện tại, rất nhiều địa phương tại nước ta vẫn gìn giữ và thường xuyên tổ chức lễ hội.
4 đặc điểm nổi bật trong đá gà truyền thống
Đặc điểm nổi bật của những trận chọi gà thể hiện ở chiến kê tham gia, cách thức tổ chức và địa điểm. Trong nội dung dưới đây, bạn sẽ hiểu hơn về gà đá trong dân gian Việt Nam.
Gà chọi tham gia là các giống gà nòi
Những chiến kê được mang đi thi đấu là con gà nòi thuần chủng. Chúng được nở ra từ gà bố mẹ có nguồn gốc rõ ràng, không có sự lai tạo với các giống gà nuôi thịt.
Không chỉ có bộ gen xịn mà gà đá còn được chăm sóc dinh dưỡng và huấn luyện kỹ càng. Chiến kê có bảng chế độ ăn uống cụ thể để có tỷ lệ cơ và mỡ phù hợp. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để gà chuyển động linh hoạt. Chúng cũng được đào tạo lối đánh tốt để có thể hạ gục đối phương trong thời gian ngắn.
Tổ chức tại lễ hội, đình hoặc bãi đất rộng
Các trận đá gà truyền thống thường được tổ chức với các loại lễ hội xuân. Đơn vị tổ chức sẽ quây một vùng đủ rộng và dựng rào đủ cao để tổ chức các trận đấu. Những người có gà có thể tự do mang đến để thi đâu hoặc đăng ký với bên phụ trách. Việc này sẽ tùy thuộc vào quy định cụ thể của từng nơi.
Ở một số địa phương có thể mạnh về gà chọi, họ tổ chức cả một lễ hội để giao lưu. Thời gian diễn ra trong vòng 1 – 2 ngày hoặc cả 1 tuần tùy theo các chương trình được lên kế hoạch sẵn. Một số lễ hội lớn mà bạn có thể tham khảo gồm:
- Hội làng Thổ Hà diễn ra tại xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Thời gian lễ hội đá gà truyền thống được diễn ra là từ 6/1 – 8/1 âm lịch hàng năm.
- Lễ hội Đình Lệ Mật tại làng Lệ Mật, Long Biên, Hà Nội. Thời gian diễn ra là 23/1 âm lịch hàng năm.
- Lễ hội chợ gà Trà Vinh tại xã Nguyệt Hóa, Châu Thành, Trà Vinh. Thời gian diễn ra là vào ngày 4/1 âm lịch hàng năm.
Đá gà truyền thống chiến đấu bằng cựa tự nhiên
Tất cả các trận chọi gà đều cho chiến kê sử dụng cựa tự nhiên để thi đấu. Chúng có thể sử dụng các vũ khí trên cơ thể như mỏ, chân, cánh, cựa để làm đối phương bị thương. Chúng phải sử dụng chính những vũ khí mà bản thân đang có để giành về chiến thắng.
Không tổ chức cá cược trong trò chơi
Yếu tố quan trọng để phân biệt đá gà truyền thống và các bộ môn đá gà cựa dao, cựa sắt đó là không thực hiện cá cược. Tất cả các trận được diễn ra với tinh thần vui là chính, giao lưu là chủ yếu. Mọi người cho “thành quả” huấn luyện của mình giao đấu để biết chất lượng và tạo niềm vui đơn giản.
Luật tổ chức đá gà trong các lễ hội lớn
Những quy tắc được áp dụng trong một trận chọi gà truyền thống như sau:
- Chiến kê sử dụng phải có khối lượng tương đương nhau, không được lệch quá nhiều để đảm bảo công bằng.
- Mỗi hiệp đấu kéo dài tối đa 15 phút, nghỉ giữa hiệp là 5 phút.
- Cách xác định bên đã thua: chiến kê bỏ chạy, không đá, nằm im, bị thương nặng hay thậm chí bị chết là trận đã kết thúc.
- Không sử dụng bất kỳ dụng cụ hỗ trợ nào khác như cựa hay thuốc hỗ trợ sức khỏe.
So sánh đá gà truyền thống và đá gà cựa dao, cựa sắt
Đá gà truyền thống và hiện đại là hai phương thức đá gà được yêu thích hàng đầu hiện nay. Vậy các kiểu đá gà có những điểm giống và khác nhau như thế nào? Dưới đây là những chia sẻ của Kuwin để bạn hiểu hơn về các hình thức đá chọi.
|
Tiêu chí |
Đá gà truyền thống |
Đá gà cựa dao, đá gà cựa sắt |
| Mục đích | Giao lưu giữa những người đam mê về gà chọi
Mang tính giải trí và lành mạnh, phù hợp với mọi người |
Theo dõi những trận đá chuyên nghiệp
Đặt tiền và tìm kiếm cơ hội thắng cược |
| Địa điểm tổ chức | Lễ hội truyền thống, đình làng | Tại các trường gà và bồ gà chuyên nghiệp như Thomo
Trận được phát trực tiếp qua các nền tảng cược online uy tín |
| Dụng cụ hỗ trợ | Không sử dụng dụng cụ hỗ trợ mà chỉ dùng cựa tự nhiên | Có sự hỗ trợ của các loại cựa có tính sát thương cao như cựa sắt nhọn, cựa dao |
| Thời gian diễn ra trận | Lâu vì các chiên kê khó bị hạ gục | Nhanh chóng vì mỗi chiến kê đều được gắn vũ khí nguy hiểm |
| Tính hợp pháp | Là trò chơi được pháp luật Việt Nam cho phép tổ chức mọi lúc | Hiện chưa hợp pháp tại Việt Nam và có thể bị phạt nếu bị phát hiện |
Tổng kết
Đá gà truyền thống là trò chơi có tính giải trí cao và lành mạnh. Bạn thường xuyên theo dõi và tham gia các lễ hội đá gà chính là góp phần gìn giữ truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm thông tin hữu ích về đá gà nòi, hãy theo dõi ngay website của Kuwin.